Stowarzyszenie Miłośników Żubrów powstało w listopadzie 2005 roku i jest kontynuatorem założonego w latach 20. ubiegłego wieku Międzynarodowego Towarzystwa Ochrony Żubrów.

Skupia ludzi różnych profesji – zarówno tych, którzy na co dzień mają do czynienia z żubrami lub zajmują się tą tematyką zawodowo, jak i tych, którzy żubrami po prostu się interesują i zależy im na skutecznej i efektywnej ochronie gatunku. Wśród członków są leśnicy, naukowcy, hodowcy, lekarze weterynarii, artyści, studenci czy przedstawiciele mediów. SMŻ ma też wielu członków za granicą. Jest organizacją non-profit.
Prezesem Stowarzyszenia jest od początku prof. Wanda Olech, koordynator europejskich programów ochrony żubra i koordynator aktualnego projektu „Kompleksowa ochrona żubra przez Lasy Państwowe” oraz „Kompleksowa ochrona żubra w Polsce” finansowanego ze środków Unii Europejskiej z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w ramach Funduszu Spójności.

Siedziba SMŻ mieści się w Katedrze Genetyki i Ochrony Zwierząt na Wydziale Hodowli, Bioinżynierii i Ochrony Zwierząt Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Zgodnie ze statutem, zakres zadań Stowarzyszenia jest bardzo bogaty. Jego główne cele to działalność edukacyjna, szkoleniowa, doradcza, konsultacyjna i naukowa.